Những người khốn khổ là bức tranh của cả một xã hội. Nó đề cập đến những vấn đề lớn lao trong xã hội Pháp đầu thế kỉ XIX, mà cũng là của tất cả các xã hội tư sản. Tác giả diễn tả cuộc đời trăm ngàn khổ cực và tâm hồn vô cùng cao thượng của một người tù khổ sai Jean Valjean, của một thiếu phụ bị xã hội tư bản tàn bạo chà đạp Fantine, của một trẻ thơ anh dũng Gavroche. Tác phẩm là một bài ca phản kháng đối với cái trật tự của xã hội tư sản đã đè bẹp những người nghèo khổ như là một thứ "định mệnh nhân tạo" và biến những người vì miếng cơm manh áo làm tên lính bảo vệ nó thành những cái máy mù quáng, tàn nhẫn.